Η Βασίλισσα Μέλισσα

Οι μέλισσες αποτελούν μέρος του είδους των εντόμων. Εμφανίζουν μια αυστηρή ιεράρχηση και κατοικούν ως οικογένειες σε κυψέλες. Η βασίλισσα μέλισσα είναι “αρχηγός” της κάθε οικογένειας και στόχος της είναι να διασφαλίσει τον πολλαπλασιασμό του είδους.

Επιπλέον, η οικογένεια έχει και μερικές αρσενικές μέλισσες, γνωστές και ως κηφήνες. Οι κηφήνες, που συνιστούν μικρό μέρος της οικογένειας, έχουν σαν στόχο να γονιμοποιήσουν τη βασίλισσα μία φορά. Αυτό συμβαίνει επειδή μετά την πράξη, αποθνήσκουν.

Κάθε φαμίλια μελισσών, γνωστό και ως μελίσσι, περιέχει χιλιάδες θηλυκές μέλισσες. Οι περισσότερες, συχνά δεν μπορούν να γεννήσουν, ωστόσο αποτελούν σημαντικό μέρος του πληθυσμού και θεωρούνται εργάτριες. Μέρος της δουλειάς τους είναι και η:

1. δημιουργία μιας αποθήκης τροφής,
2. συλλογή τροφής και γύρης
3. καθαριότητα και η φύλαξη της κάθε κυψέλης,
4. φροντίδα των προνυμφών και
5. περιποίηση της βασίλισσας.

Συγκεκριμένα, όταν η βασίλισσα έχει γονιμοποιηθεί, περιβάλλεται από μέλισσες – εργάτριες οι οποίες τη φροντίζουν με τέτοιο τρόπο που προσλαμβάνουν το άρωμα της και τη μεταφέρουν σε ολόκληρη την κυψέλη, προκειμένου να γίνει έκδηλη η παρουσία και η κυριαρχία της βασίλισσας.

Πόσο ζει η βασίλισσα μέλισσα;

Ζει έως και 5 χρόνια και αυτό είναι αποτέλεσμα της πλούσιας διατροφής με βασιλικό πολτό. Αντίθετα, οι υπόλοιπες εργάτριες – μέλισσες, που τρέφονται  μόνο με μέλι, ζουν το πολύ μέχρι 6 μήνες.

Μέγεθος βασίλισσας μέλισσας

Η βασίλισσα είναι η πιο μεγάλη σωματικά από όλες τις μέλισσες της κυψέλης. Ωστόσο, όσον αφορά το πλάτος, το σώμα των κηφήνων είναι μεγαλύτερο. Η έκταση των φτερών της είναι μικρότερη από το υπόλοιπο μήκος του σώματος. Για αυτό συχνά, φαίνεται από μακριά σαν σφήκα.

Πόσα αυγά γεννάει η βασίλισσα μέλισσα;

Ο πιο μεγάλος σκοπός της βασίλισσας στην κοινωνία των μελισσών είναι η αναπαραγωγή. Γεννά έως και 2000 αυγά την ημέρα. Με άλλα λόγια, δημιουργείται αυγό κάθε έξι δευτερόλεπτα και ζυγίζουν επτά φορές παραπάνω από την ίδια τη βασίλισσα!

Η γέννηση αυγών εξαρτάται από διάφορες πτυχές, όπως από την εποχή ή την ποιότητα των τροφών που υπάρχουν στη φωλιά. Για να βγάλει εις πέρας την ωοτοκία, η βασίλισσα τρέφεται με τον βασιλικό πολτό που της δίνουν ως φαγώσιμο οι μέλισσες.

Τι είδους αυγά γεννάει η βασίλισσα μέλισσα;

Γεννάει δύο ειδών αυγά. Τα γονιμοποιημένα και τα μη γονιμοποιημένα. Αυτά που δεν έχουν γονιμοποιηθεί, θα γίνουν αργότερα κηφήνες, ενώ αντίθετα τα γονιμοποιημένα θα γίνουν θηλυκές μέλισσες. Με αυτό τον τρόπο γίνεται η “διαφοροποίηση φύλου”. Έπειτα, οι θηλυκές μέλισσες είναι πιθανό να γίνουν είτε βασίλισσες είτε εργάτριες, πράγμα που εξαρτάται από το είδος της διατροφής τους, στο στάδιο της προνυμφικής τους ηλικίας.

Οι προνύμφες που ανέρχονται ως βασίλισσες τρέφονται, σχεδόν αποκλειστικά, με βασιλικό πολτό, κάθε μέρα κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Ενώ από την άλλη, οι προνύμφες που γίνονται εργάτριες, τρώνε τις τρεις πρώτες μέρες λιγοστό βασιλικό πολτό και τις υπόλοιπες γύρη και μέλι. Έτσι λοιπόν, εκτυλίσσεται αυτό που λέγεται “διαφοροποίηση κάστας”.

Βασίλισσα μέλισσα με κεντρί, που… σκοτώνει

Το κεντρί της χρησιμοποιείται μόνο όταν επιθυμεί να σκοτώσει. Συγκεκριμένα τις αδελφές της βασίλισσας ή εναντίον άλλης βασίλισσας, επειδή αποτελούν ανταγωνισμό και σχεδόν ποτέ δε χρησιμοποιείται για τον άνθρωπο. Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί ότι γενικά οι μέλισσες δεν τσιμπούν χωρίς κάποιο λόγο!

Διαφοροποίηση μεταξύ εργάτριας με κεντρί και βασίλισσας με κεντρί

Για την εργάτρια – μέλισσα, το κεντρί της είναι η άμυνά της. Δηλαδή όταν νιώθει ότι απειλείται η ζωή της ή η κυψέλη στην οποία ανήκει, κεντρίζει. Ενώ μάχεται να δραπετεύσει από το σημείο που έβγαλε το κεντρί της, επειδή κολλάει, δεν είναι εφικτό να βγάλει το κεντρί της. Αυτό συμβαίνει επειδή με την εξαγωγή του κεντριού, αφήνει παράλληλα τα άγκιστρα, τους αδένες με το δηλητήριο και ολόκληρο το σύστημα του κεντριού. Η έγχυση του δηλητηρίου μπορεί να διαρκέσει από 30 έως 60 δευτερόλεπτα. Μετά από λίγο επέρχεται ο θάνατος της. Αντίθετα, όσον αφορά τη βασίλισσα και το κεντρί της, η μέγιστη παραγωγή δηλητηρίου γίνεται όταν βγαίνει από το βασιλικό κελί και λίγο πριν αρχίσει η μάχη της “κυριαρχίας” της με τις άλλες βασίλισσες.

Θα μπορούσε να ειπωθεί πως η βασίλισσα μέλισσα είναι η ζωοδόχος πηγή μέσα στην κυψέλη. Δηλαδή αποτελεί σημαντικό και αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας των μελισσών αλλά δεν αποφασίζει για τα πάντα ατομικά. Κάποιες φορές ολόκληρη η κοινωνία των μελισσών, αποφασίζει συλλογικά, έχοντας κατά νου το συμφέρον του σμήνους και όχι της βασίλισσας! Περισσότερες πληροφορίες για τη βασίλισσα μέλισσα, καθώς και για το είδος των μελισσών, μπορείτε να βρείτε εδώ.